Από την παλέτα των χρωμάτων που μπορούμε να πάρουμε από φυτά και τροφές, δε θα μπορούσε να λείπει το κίτρινο. Σε αυτό το άρθρο, μοιράζομαι μαζί σας τον τρόπο για να φτιάξουμε το δικό μας φυσικό χρώμα από κουρκουμά.
Τι είναι ο κουρκουμάς;
Ο κουρκουμάς που ίσως να έχετε ακούσει σε συνταγές και να έχετε δει σε σκόνη, προέρχεται από τη ρίζα του φυτού κουρκούμη ή κιτρινόριζα που ανήκει στην ίδια οικογένεια με το τζίντζερ (πιπερόριζα). Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Ο κουρκουμάς χρησιμοποιείται πολύ στις συνταγές της Ανατολής τόσο για το χρώμα του, όσο και για τις ευεργετικές του ιδιότητες, συνήθως σε σκόνη. Στο σπίτι, τον χρησιμοποιούμε σε σκόνη αλλά και φρέσκο σε διάφορες συνταγές. Ο κουρκουμάς έχει έντονη αντιφλεγμονώδη, αντικαρκινική και αποτοξινωτική δράση. Έχω ιδιαίτερη αδυναμία στον κουρκουμά και γι’αυτό τον χρησιμοποιώ στο φαγητό, στο τσάι, στο χυμό αλλά και…στα ρούχα!
Φυσικό χρώμα από κουρκουμά :
Η ρίζα αυτού του μαγικού φυτού είναι θαυματουργή όχι μόνο για τις ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία του ανθρώπου, αλλά και για το χρώμα που μπορεί να δώσει στα υφάσματά μας! Χρησιμοποιώντας κουρκουμά στη μαγειρική, θα παρατηρήσετε πόσο έντονο χρώμα δίνει στα γεύματά σας. Θα παρατηρήσετε επίσης ότι μπορεί τα χέρια σας να γίνουν κίτρινα ή ακόμα…κι ο πάγκος της κουζίνας!
Τα χέρια μου είναι πολύ συχνά πορτοκαλοκίτρινα, λόγω του κουρκουμά και το απολαμβάνω πολύ!
Πώς λοιπόν μπορούμε να δώσουμε αυτό το υπέροχο φυσικό χρώμα και στα ρούχα ή τα υφάσματά μας;
Τι υλικά θα χρειαστούμε :
- 2 φρέσκες ρίζες κουρκουμά ή 1 κουταλιά της σούπας σε σκόνη
- 4 κούπες νερό (προτείνω φιλτραρισμένο)
- 1 ξύλινη κουτάλα που θα χρησιμοποιούμε μόνο για βαψίματα με φυτά και όχι για το φαγητό
- 1 γυάλινα ή μεταλλικά μπολ
- 1 κατσαρολάκι
- 1 μπλέντερ (αν δουλέψουμε με φρέσκο κουρκουμά)
- Μία βαμβακερή πετσέτα ή βαμβακερό πουγκί που θα έχουμε για τα φυσικά χρώματα (επειδή θα χρωματιστεί με τον κουρκουμά)
- Ένα κομμάτι βαμβακερού/λινού υφάσματος π.χ. μία βαμβακερή μπλούζα
- Ένα εξωτερικό σκιερό σημείο
- Προαιρετικά : Γάντια (εγώ δε χρησιμοποιώ γιατί είναι πλαστικά και περιορισμένων χρήσεων και δε θα ήθελα να μολύνω το περιβάλλον με αυτά. Προτιμώ να γίνονται κίτρινα τα νύχια μου, δεν πειράζει!)
Πώς θα φτιάξουμε το φυσικό χρώμα από φρέσκο κουρκουμά :
- Ξεφλουδίζουμε απαλά τις ρίζες χωρίς να σπαταλάμε υλικό. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα κουταλάκι αντί για μαχαίρι, αφού η φλούδα είναι πολύ λεπτή.
- Στο κατσαρολάκι, βάζουμε τις ρίζες και το νερό και τα αφήνουμε να πάρουν μία βράση. Αφήνουμε το κατσαρολάκι στο μάτι για περίπου 40 λεπτά.
- Σε ένα μπλέντερ, βάζουμε το ζεστό νερό με τις ρίζες και χτυπάμε καλά ώστε να λιώσουν οι ρίζες του κουρκουμά.
- Παίρνουμε το μπολ μας και την πετσέτα ή το πουγκί. Περνάμε το υγρό που μόλις χτυπήσαμε στο μπλέντερ, μέσα από την πετσέτα/πουγκί στο μπολ. Η πετσέτα ή το πουγκί, θα συγκρατήσουν τα πολύ μικρά κομματάκια του κουρκουμά που μόλις πολτοποιήσαμε. Αν αφήσουμε τα κομματάκια, δε θα γίνει κάτι πολύ λάθος, αλλά σίγουρα το ύφασμά μας θα έχει μικρές κίτρινες κηλίδες και το αποτέλεσμα δε θα είναι ομοιόμορφο. Εξαρτάται από εσάς!
- Αφού σουρώσουμε το χρώμα μας κι έχουμε έτοιμο το χρώμα μας στο μπολ μας, είμαστε έτοιμοι να χρωματίσουμε το ύφασμά μας.
Πώς προετοιμάζουμε το ύφασμα για χρωματισμό :
- Πλένουμε το ύφασμα με πράσινο σαπούνι και ξεπλένουμε καλά με ζεστό αλλά όχι καυτό νερό. Το στραγγίζουμε καλά κι όσο είναι ακόμα βρεγμένο, το βουτάμε στο χρωματισμένο μας νερό.
- Φροντίζουμε το πανί μας να καλύπτεται πλήρως από το χρωματισμένο νερό κι αν βλέπουμε ότι επιπλέει, τότε βάζουμε βαρίδια. Εγώ έβαλα κάποια γυάλινα μπουκάλια κρασιού για να κρατηθεί το ύφασμα στον πάτο του μπολ.
- Κάθε 2-3 ώρες, με τη βοήθεια της ξύλινης κουτάλας, ανακατεύουμε το πανί μας, αλλάζοντας τη θέση του μέσα στο μπολ. Έτσι, θα πετύχουμε ένα ομοιόμορφο χρώμα.
Προσοχή! Όλο το πανί πρέπει να καλύπτεται από το νερό και να μην εξέχει κανένα σημείο του στην επιφάνεια του υγρού.
Προτεινόμενες ώρες χρωματισμού του υφάσματος :
Θα παρατηρήσετε ότι ο κουρκουμάς δίνει αμέσως χρώμα στο ύφασμα, σε αντίθεση με άλλα φυτά και τροφές που χρειάζονται αρκετές ώρες εμποτισμού. Ωστόσο, σας προτείνω να πειραματιστείτε με τις ώρες και τις εντάσεις του χρώματος. Δοκιμάστε τι θα συμβεί αν αφήσετε το πανί σας 10 ή 24 ώρες; Πόσο θα αλλάξει το χρώμα;
Τι κάνουμε όταν θέλουμε να βγάλουμε το πανί από το χρώμα;
Στραγγίζουμε καλά το πανί μας μέσα στο μπολ κι είμαστε έτοιμοι να το απλώσουμε. Ανάλογα με την εποχή, ένα ύφασμα θέλει 1-5 ώρες για να στεγνώσει.
Είναι σημαντικό, το πανί μας να στεγνώσει σε ένα σημείο όπου κατά τη διάρκεια του στεγνώματος δε θα έρθει καθόλου σε επαφή με τον ήλιο. Για παράδειγμα, αν είναι απόγευμα, κρεμάστε το πανί σας στο βορινό μπαλκόνι αφού ο ήλιος θα κάνει αρκετές ώρες να ξαναέρθει από εκεί.
Εξίσου σημαντικό, είναι να κρεμάσουμε το πανί μας με τέτοιο τρόπο ώστε να μην κάνει ζάρες. Οι ζάρες θα δημιουργήσουν νερά στο τελικό αποτέλεσμα, που φυσικά για κάποιους μπορεί να είναι ωραίες, και για κάποιους όχι. Μία καλή λύση, είναι να στεγνώσει φλατ είτε με μανταλάκια είτε με μικρά καρφάκια στον τοίχο ενός μπαλκονιού. Όταν βάφω ένα κομμάτι υφάσματος, το κρεμάω από την απλώστρα με πολύ απαλό πιάσιμο στις άκρες του υφάσματος, ώστε να μην αφήσει σημάδι το μανταλάκι.
Τι κάνουμε αφού στεγνώσει το πανί;
Το αφήνουμε να ξεκουραστεί για 72 ώρες σε ένα σκιερό μέρος όπου θα αερίζεται καλά. Με αυτόν τον τρόπο, το χρώμα εισχωρεί ακόμα καλύτερα στις ίνες του υφάσματος. Ύστερα από 3 ημέρες, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ύφασμα, το ρούχο ή την τσάντα μας.
Πώς πλένουμε το πανί;
Ναι, μπορούμε να πλύνουμε ένα ύφασμα που είναι βαμμένο με φυτικά χρώματα και γίνεται να μην ξεβάψει, αρκεί να του φερθούμε με σεβασμό κι αγάπη. Πλένουμε πάντα στο χέρι και με κρύο νερό, χρησιμοποιώντας ένα ήπιο πράσινο σαπούνι.
Τι κάνουμε με το χρώμα από το πανί που βάψαμε;
Μπορούμε να το φυλάξουμε σε ένα γυάλινο μπουκάλι στο ψυγείο μας και να βάψουμε ξανά κάτι όταν θα έχουμε το χρόνο και την έμπνευση.
Οι ιδιότητες των φυτών με μαγεύουν και λατρεύω να παίζω με τα χρώματά τους, πάντα με σεβασμό και χωρίς σπατάλη.
Τι λέτε λοιπόν; Θα δοκιμάσετε να βάψετε μία μπλούζα, μία τσάντα ή μία πετσέτα με κουρκουμά;
Τα λέμε σύντομα,
Ψάχνεις να πειραματιστείς με περισσότερα φυτικά χρώματα; Ρίξε μια ματιά εδώ!